Khi Lể Tạ Ơn chấm dứt thì mùa nghỉ lễ mùa đông truyền thống lại bắt đầu. Ðó là mùa mua sắm cho Lễ Giáng Sinh được khởi sự vào ngày Thứ Sáu Ðen – Black Friday – ngay sau Ngày Lễ Tạ Ơn.
Truyền thống này được thành lập ít nhất là vào những năm 1930. Trong khi ngày nhộn nhịp nhất về mua sắm vẫn là ngày Thứ Sáu sau ngày Thanksgiving thì ngày có số lượng hàng bán ra lớn nhất là ngày Thứ Bẩy hay là ngày 23 Tháng 12. Hầu hết các cửa hàng đều tăng số hàng tồn kho cho mùa nghỉ tháng Mười Hai vào ngay sau thời điểm Halloween diễn ra vào đêm 31 tháng 10 hàng năm, thậm chí có nơi còn dự trữ trước cả ngày vui đùa đó.
Thứ Sáu sau Lễ Tạ Ơn hay là Black Friday còn được coi như là ngày Không Mua Gì Hết mà những người phản đối không mua sắm gì vì họ cho đó là những thói quen tiêu thụ phí phạm của nước Mỹ, nước Số Một trên Thế Giới về tiêu thụ hàng hóa trên thế giới. (Hải Bằng.HDB)
Thoạt nghe nói đến “Black Friday” (Ngày Thứ Sáu Đen), đa số người Việt đều nghĩ ngày này có liên quan đến một thảm họa ghê rợn nào đó trong lịch sử, hoặc chí ít đây cũng không phải là ngày lành. Thực ra Black Friday lại mang ý nghĩa tích cực đối với nhiều người Mỹ.
Black Friday là ngày thứ sáu ngay sau Lễ Tạ Ơn (Lễ Tạ Ơn rơi vào Thứ Năm, tuần lễ thứ tư của tháng 11) và được coi là ngày mở hàng cho mùa mua sắm tấp nập nhất ở Mỹ.
Năm nay Black Friday rơi vào ngày 29/11 (tầm trưa 30/11 giờ Việt nam). Thật khó tin, ngày đặc biệt này có xuất xứ từ tình trạng… kẹt xe xảy ra vào ngày thứ sáu sau Lễ Tạ Ơn năm 1965 ở Philadelphia, khi hàng trăm nghìn người Mỹ chen chúc đen kịt các con phố, vỉa hè đi mua sắm để sửa soạn cho Lễ Noel sắp đến . Ngay lập tức, giới kinh doanh Hoa Kỳ nắm bắt được thị hiếu và nhu cầu lớn của người dân, họ cho quảng cáo rầm rộ trên các phương tiện thông tin đại chúng về ngày này và đồng loạt khuyến mãi, giảm giá để thu hút khách hàng.
Trong tiếng Anh có thuật ngữ “in the black” chỉ tình trạng doanh nghiệp làm ăn có lợi nhuận. Tương phản với “in the black” là “in the red” chỉ tình trạng kinh doanh thua lỗ, bán buôn thất bát. Ngày xưa, để tiện phân biệt và theo dõi sổ sách, kế toán thường ghi số lợi nhuận bằng mực đen, số lỗ bằng mực đỏ. Từ đó, người ta đặt tên ngày này là Black Friday, ngụ ý rằng đây là ngày “ăn nên làm ra” của các doanh nghiệp .
Vào ngày này, người Mỹ ùn ùn đổ ra các siêu thị, cửa hàng tìm hàng giá rẻ. Các cửa hàng trên toàn quốc giảm giá đậm đến không ngờ. Hầu như tất cả các mặt hàng đều giảm giá trung bình từ 10% – 30%. Cá biệt có nhiều mặt hàng kim khí điện máy siêu giảm giá đến 60%-80% . Ghé qua gian hàng online của TGI ngày Black Friday vừa qua, tác giả không khỏi sửng sốt khi thấy laptop HP bình thường có giá 599.99 đô la, nay chỉ còn 349 đô ; điện thoại IPhone đẹp long lanh bình thường 399.99 đô giảm xuống còn 199 đô ; máy ảnh Samsung hàng xịn “down” từ 149 đô xuống còn… 69 đô (chỉ khoảng 1 triệu đồng) . Tiếp tục dạo chơi ở Kohl’s tác giả được thêm một phen “mồm chữ O, mắt chữ A” khi thấy tất cả các mặt hàng đồ dùng gia dụng có tiếng ở đây đều được khuyến mãi đến 50%-60%. Các tên tuổi lớn khác như Adidas, Nintendo, Vera cũng không chịu thua kém khi nhất loạt hạ giá bán xuống vài chục phần trăm.
Sự ra đời tất yếu của Cyber Monday
Cyber Monday (Ngày Thứ Hai Điện Tử) là ngày thứ Hai đầu tiên ngay sau Black Friday. Ngày này ra đời là nhờ “sáng kiến” của website bán hàng trực tuyến Shop.org, trực thuộc Hiệp hội Các nhà Bán lẻ Hoa Kỳ. Nhận thấy sau Black Friday vẫn còn rất nhiều người Mỹ muốn mua hàng “sôn” mà chưa mua được (cạnh tranh không lại các khách hàng khác, trời quá lạnh, sợ xếp hàng, v.v), các cửa hàng ở Hoa Kỳ cũng tham gia cuộc đua giảm giá để thu hút thêm nhiều đơn hàng. Năm 2007 chỉ trong ngày Cyber Monday giới kinh doanh thương mại điện tử của Hoa Kỳ đã “hốt” được tới 733 triệu đô la , một con số không tồi chút nào.
Thành công của Cyber Monday có dấu ấn rất đậm nét của hệ thống cơ sở hạ tầng thương mại điện tử hoàn thiện của Mỹ. Các website thương mại điện tử của Mỹ vào ngày này được quy về một vài domain chủ rất dễ nhớ. Nhờ vậy, với chỉ “save” vài URL trong đầu, người Mỹ có thể mua bất kỳ sản phẩm giảm giá nào có mặt trên thị trường chứ không cần tìm kiếm loạn xị ở nhiều website khác nhau. Tuy vậy, muốn mua được sản phẩm thực sự “hời”cũng phải hết sức trầy trật vì bạn phải “canh me” đúng thời điểm thì may ra mới tìm được hàng ưng ý giá rẻ. Ngoài ra, do lượng người truy cập quá đông, tình trạng “kẹt xe” trên mạng cũng khó tránh khỏi.
William Hoàng Dân Bình
